باحال تر از واقعیت - سرمایه گذاری ایکیوسی

همیشه گمان برده بود زیستن در زندگی هری، چقدر باید پرشور و غیرمعمولی باشد و زیستن در زندگی خودش، مانند زیستن در دنیای عادی بیرونِ کتاب هاست.

برای همین وقتی آن ماجرا به پایان رسید، هری خطاب به رون گفت: از دل جنگل تاریک پریدی بیرون. من رو نجات دادی. سلاح ولدمورت رو هم نابود کردی.

هضم این جملات برای رون سخت بود: اما این خیلی باحال تر از چیزیه که واقعا بودم!

هری، هیجان زده تایید کرد: آخ پسر! این چیزیه که سال هاست می خوام بهت بفهمونم! همیشه واقعیتِ ماجراها، وقتی توی دلشون هستی، خیلی عادی تر از اونه که از بیرون به نظر میاد!

به اینها زمانی اندیشیدم که داشتم عدس ها را خیس می کردم برای سبزکردن برای سفره هفت سین عید و پسرک داشت زیرگوشم، زنبوروار چانه می زد برای این که با دوستانش قرار کافی شاپ بگذارد. با جملاتی که این ماه ها از بس تکرارشان کرده بود، مانند یک ورد جادویی به نظر می رسیدند. جملاتی که دیگر حتی کامل ادایشان نمی کرد و مثل جادوگرها زیر لب و جویده جویده بلغورشان می کرد: کافی شاپ فضای باز، با فاصله، الکل، ماسک، مامان! توروخدا! منتظرن!

و من هم بارها هردفعه تکرار می کردم: نه! وای خدا! بچه چندماه دیگه طاقت بیار!

و او دوباره ویز و ویز: تو رو خدا! تو رو خدا! همه شون میان! فاصله! فضای باز! ماسک!

و من دوباره جیر و جیر، چوب جادو را تکان می دادم: من نمی دونم! من نه! اصلا به من چه! بیا زنگ بزن از بابات بپرس!

و پدرش، مستاصل و مشروط اجازه می داد: فقط فضای بازها! فقط ماسک و الکل ها! فقط بافاصله ها!

پسرک شاد و راضی رفت سراغ تلفنش تا به دوستانش خبر بدهد این دفعه هم اجازه را گرفته.

دخترک و دوستانش با هم از اتاق آمدند بیرون: مامان! مامان! می ذاری مثل پارسال برای عید کیک درست کنیم؟

و دوستانش که مثل عکس های متحرک کتاب های دنیای جادویی هری پاتر، به قاب های مربعی شان توی تماس ویدئوچت گروهی تبلت تکیه داده بودند، مثل گروه همسرایان تکرار کردند: خاله تو رو خدا! خاله تو رو خدا!

گفتم: حالا چند روز مونده. همون روز آخر باید درست کنین.

گروه همسرایان که صدایشان با فراز و فرود اینترنت دیجیتالی می شد و نویز داشت، همه با هم این حرف را به منزله موافقت دریافتد و هورا کشیدند: آخ جون! آخ جون!

دخترک هم روانه شد.

دورِ خانه چشم گرداندم تا ببینم کجای این کنج های تازه در خورِ سفره هفت سین امسال خواهد بود؟

یک سال گذشته بود و ما سال گذشته، همین روزها، گمان می کردیم چند روز دیگر، این ماجرا به پایان خواهد رسید.

اما ما، شخصیت های انبوه این داستان، نمی دانستیم که این تازه فصل اولِ کتابی است که نویسنده اش به داستان های طولانی علاقه دارد. فصل اول کتابی درباره یک پاندمی دنیای.

ماجرا همیشه از اینجا شروع می شد که چند مریض توی بیمارستانی کوچک کنج شهری دوردست به شیوه ای مشابه فوت می کردند. پزشک کشیک، نگران و مشکوک نتایج را مقایسه می کرد. بعد با همکارانش در چند شهر دیگر اخبار را ردوبدل می کردند. کار به رئیس جمهور کشور می کشید. دانشمندان دوره اش می کردند و با پزشکانِ سراپا گان پوشیده و مضطرب ویدئوکنفرانس می کردند.

رئیس جمهور مستاصل و متظاهر، در پخش زنده اخبار ظاهر می شد و از شهروندان می خواست دوهفته در خانه بمانند. آذوقه ذخیره کنند و صبور باشند تا او و همکارانش در دولت و بخش بهداشت، این ویروس کشنده و ترسناک را مهار کنند.

از اینجا به بعد داستان شبیه رمان کوری پیش می رفت: رسانه ها پر می شد از تصاویر هجوم مردم وحشت زده به سوپرمارکت ها برای خریدن ماکارونی و روغن و نان و...

عده ای زیر دست و پا می ماندند. عده ای دعواهای خونین می کردند.

ماسک نایاب می شد و الکل سهمیه بندی. روحانیون ادیان مختلف، مراسم مذهبی را تعطیل می کردند و از مردم می خواستند سر ساعت تعیین، در سراسر دنیا از خانه های خودشان برای دفع بلا دست به دعا بردارند.

بعد، سبک خاص هیچکاک بر صحنه حاکم می شد: خیابان ها سوت و کور. مردی تنها و بارانی پوش، در هوهوی باد کم جان اواخر زمستان از خیابان عبور می کرد و ماموران با ماسک و فاصله و دستکش از او می خواستند سریع به خانه برگردد.

عجب فصل اول مخوف و هیجان انگیزی می شد برای شروع یک رمان. نه؟

از آن رمان ها که جان می دهد برای آنکه از رویش فیلمی در ژانر پاندمی بسازند و تلویزیون خودمان هم یک عصر جمعه پخشش کند و ما مثل زمان نوجوانی مان، با پدر و مادر و بساط چای عصر روز تعطیل بنشینیم پایش و از هیجان جیکمان درنیاید.

در حقیقت ما از پارسال، یک کتاب یا فیلم را زیسته بودیم. فصلی از داستان در ژانری شبیه روایت های فراماسونری از آب درآمده بود: داستانی درباره شکل دریافت مناسک یک آئین؛ مراسم تعمید با الکل. آیین معاشرت از دور. رسمِ ماسک پوشی. قواعد سلسله مراتبی رعایت فاصله اجتماعی.

فصل بعد، انگار روایتی از جنگی شهری و بی رحمانه و طولانی باشد. داستانی پر از اضطراب و دلهره و لبریز از ترسِ این که آیا ندیده هایمان را دوباره خواهیم دید؟ عزیزانمان؟ که آیا در فصل بعد، این ما هستیم که از داستان حذف شده ایم یا یکی از اقوام و دوستان مان؟

کاش منتقدی ادبی نویسنده محترم و لجوج را یقه می کرد که دیگر زیادی داستان را کش نداده؟ آیا اصلا اینقدر پیچیدگی لازم است؟ اینقدر پرش از ژانر به ژانر؟

اصلا لازم بود فصل واکسن را اینگونه بنویسد؟ یا به او بگوید از هیچ کتاب مهمی این قدر شخصیت معروف نمی کشند.

حتی مثلا به او تذکر بدهد از سیاهی لشکرها نباید اینقدر عددوار بهره ببرد: امروز 89 مرگ دیگر یا 8000مبتلای جدید...

اصلا داستان را ببریم در ژانر فانتزی های سبک وانس آپون اِتایم و شخصیت های داستان از کتاب بزنند بیرون و نویسنده را دوره کنند که اصلا بزرگوار! چند فصل دیگر مانده تا فصل آخر؟

فصل آخر را چطور نوشته ای؟ آخر این بازی کثیف کجاست؟

بعد، سال ها بعد، اگر از این مهلکه جان سالم به در برده باشیم، آن زمان که پسرک عاقله مردی موخاکستری و من پیرزنی سپیدمو شده ام، بنشینم کنار نوه ام و او اصرار کند که رمان کرونا را از لب طاقچه بردارم، ورق بزنم و بخش های موردعلاقه اش و دوباره برایش بخوانم.

او عاشق آن قسمت از فصل آخر است که مراسم روز دنیای بدون ماسک برگزار کردیم. روزی بعد از ماه ها واکسیناسیون عمومی، وقتی ویروس، به تدریج کم جان شد و دانشمندان معتمد دنیای در کنفرانس خبری پرطمطراقی پایان دوران کرونا را اعلام کردند.

آن روز که مثل راه یافتن تیم فوتبالمان به جام دنیای، همه مان مثل مردم بقیه دنیا، ریخته بودیم توی خیابان ها و ماسک ها را به هوا پرتاب کرده بودیم و آغوش و بوسه بود که رد و بدل شده بود. عده ای هم با دلسوزی مدام تذکر می دادند که ماسک ها را زمین نریزید! بیچاره پاک بان ها تا چند روز باید ماسک جمع کنند و.. .

به اینجای قصه که برسد، پسر بزرگم از یادآوری خاطره آن روز، لبخندی خواهدزد و خواهدگفت: اما این خیلی باحال تر از چیزیه که اون روز واقعا بود.

و من خردمندانه سر تکان خواهم داد: کتاب ها همیشه باحال تر از واقعیت از آب درمیان. حتی اگر دقیقا از روی واقعیت نوشته بشن. مهم اینه که ما این داستان رو زندگی کردیم.

سمیه سادات حسینی - نویسنده / ضمیمه قفسه روزنامه خبرنگاران