کشف یک سیاره که بوی تخم مرغ فاسد می دهد
به گزارش سرمایه گذاری ایکیوسی، ایسنا: باران های مرگبار شیشه و بوی بد تخم مرغ فاسد به این معنی هستند که احتمالا هیچ وقت نمی خواهید از سیاره HD 189733 b بازدید کنید.
ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب یکی از نزدیک ترین سیارات را به زمین مشاهده نموده اند که بویی شبیه به بوی تخم مرغ فاسد منتشر می نماید.
به نقل از اسپیس، این سیاره که از گروه سیارات موسوم به مشتری داغ است، در حال حاضر به علت باران های مرگبار شیشه، دمای شدید و بادهایی با سرعت 8046 کیلومتر در ساعت، بدنام است، اما این کشف نو باعث می گردد که خشن تر به نظر برسد.
مشاهدات تلسکوپ فضایی جیمز وب از کشف مولکول سولفید هیدروژن خبر داده اند که بوی بد تخم مرغ فاسد را در جو این سیاره فراخورشیدی منتشر می نماید.
این کشف نو می تواند به دانشمندان بگوید چگونه اتمسفر سیارات گازی غول پیکر می تواند تحت تأثیر حضور گوگرد قرار بگیرد که به عنوان یک عنصر مهم در شکل گیری سیارات در نظر گرفته می گردد.
نام این سیاره فراخورشیدی HD 189733 b است که حدود 1.13 برابر مقدار و جرم مشتری را دارد. این سیاره که در سال 2005 کشف شد، در فاصله 65 سال نوری از زمین در صورت فلکی روباهک(Vulpecula) قرار گرفته است.
گوآنگوی فو(Guangwei Fu) اخترفیزیک دان دانشگاه جانز هاپکینز(JHU) گفت: سولفید هیدروژن یک مولکول مهم است که ما نمی دانستیم در این سیاره وجود دارد. ما پیش بینی نموده بودیم و می دانیم که سولفید هیدروژن در سیاره مشتری وجود دارد اما آن را در بیرون از منظومه شمسی شناسایی ننموده بودیم. ما در پی حیات در این سیاره نیستیم زیرا هوای آن خیلی گرم است اما یافتن سولفید هیدروژن یک پله برای یافتن این مولکول در سیارات دیگر و به دست آوردن درک بیشتر درباره نحوه شکل گیری انواع گوناگون سیارات است.
فو و همکارانش نه تنها توانستند سولفید هیدروژن را در اتمسفر HD 189733 b شناسایی نمایند، بلکه محتوای گوگرد کلی سیاره را نیز مقدار گیری کردند. علاوه بر این، آنها توانستند منابع اکسیژن و کربن را در این سیاره فراخورشیدی مشخص نمایند و آب، دی اکسید کربن و مونوکسید کربن را نیز در آن بیابند.
فو ادامه داد: گوگرد یک عنصر حیاتی برای ساخت مولکول های پیچیده تر است و دانشمندان باید آن را بیشتر آنالیز نمایند تا به طور کامل بفهمند سیارات چگونه و از چه چیزی ساخته شده اند. فرض کنید 100 مشتری داغ دیگر را مطالعه کنیم و همه آنها دارای گوگرد باشند. شاید این کار نشان دهد که آنها چگونه به جهان آمدند و چگونه در مقایسه با مشتری خودمان شکل گرفتند.
با وجود طبیعت فرار و بدبوی این سیاره نو، ستاره آن موسوم به HD 189733 آن را نزدیک خود نگه می دارد. این نزدیکی، HD 189733 b را به یک مشتری داغ تبدیل می نماید. سیاره HD 189733 b در واقع نزدیک ترین مشتری داغ به زمین است که می دانیم از مقابل ستاره خود عبور می نماید.
نزدیکی به ستاره نه تنها به این معناست که HD 189733 b تنها در 2.2 روز زمینی یک مدار را کامل می نماید، بلکه به این معناست که دمای یک سیاره به مقدار مشتری به حدود 927 درجه سلسیوس می رسد. این اندازه آن قدر بالاست که می تواند سرب را ذوب کند.
سیاره HD 189733 b از نظر جزر و مدی به ستاره خود قفل شده است. این بدان معناست که یک طرف سیاره -سمت روز- به طور دائم با ستاره روبه رو می گردد و تحت بمباران تشعشعات قرار می گیرد. این در حالی است که طرف دیگر -سمت شب- همواره رو به فضا قرار گرفته است. گرمای روز سیاره برای تبخیر شیشه کافی است و بادهای آن با سرعت 8046 کیلومتر در ساعت حرکت می نمایند و بخار شیشه را به سمت طرف شب می برند که خنک تر است. بخار در آنجا متراکم می گردد و باران های شیشه را تشکیل می دهد.
پژوهشگران دریافتند که این سیاره بدبو و ترسناک فاقد متان است. آنها قبلا به وجود این مولکول در اتمسفر سیاره مشکوک بودند اما آنالیز با تلسکوپ فضایی جیمز وب این فرضیه را رد کرد. فو گفت: ما فکر می کردیم این سیاره داغ تر از آن است که غلظت متان بالایی داشته باشد اما اکنون می دانیم که این طور نیست.
برای ستاره شناسان، فلز به معنای هر عنصری است که سنگین تر از هیدروژن و هلیوم باشد. یکی از نکات مورد علاقه این گروه پژوهشی، سطح فلزات در سیارات است که می تواند به آنها یاری کند تا بفهمند مقدار فلزی بودن یک سیاره چگونه با جرم آن ارتباط دارد.
در منظومه شمسی، غول های یخی نپتون و اورانوس از نظر داشتن فلزات غنی تر از غول های گازی مشتری و زحل هستند. این نشان می دهد که غول های یخی در طول شکل گیری خود، یخ، سنگ و عناصر سنگین بیشتری را جمع آوری نموده اند. فو و گروهش در حال آنالیز این پرسش هستند که آیا رابطه بین جرم و فلز برای سیارات خارج از منظومه شمسی نیز صدق می نماید یا خیر.
فو گفت: این سیاره در فاصله بسیار نزدیک به زمین واقع شده و به خوبی مورد آنالیز قرار گرفته است. اکنون ما کوشش می کنیم تا نشان دهیم که مقدار فلز سیاره، یک بخش بسیار مهم پژوهش درباره چگونگی تغییر یافتن ترکیب یک سیاره و جرم و شعاع آن است. این یافته ها درک ما را درباره نحوه تشکیل شدن سیارات به وسیله ایجاد مواد جامد بیشتر پس از تشکیل هسته اولیه و تقویت شدن با فلزات سنگین افزایش می دهد.
این گروه پژوهشی اکنون می خواهند گوگرد را هنگام حرکت در جو سایر سیارات فراخورشیدی ردیابی نمایند. این کار به آنها یاری خواهد نمود تا مشخص نمایند که غلظت این عنصر چگونه با فاصله گرفتن از ستاره والد تغییر می یابد.
منبع: انتخاب